Quy định không được lấy lợi nhuận từ kinh doanh bất động sản để bù trừ cho các hoạt động khác bị thua lỗ đang gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Theo quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành, doanh nghiệp được lấy lợi nhuận trong hoạt động ở các lĩnh vực khác để bù trừ cho kinh doanh bất động sản bị thua lỗ, nhưng ở chiều ngược lại, không được lấy lợi nhuận từ kinh doanh bất động sản để bù trừ cho các hoạt động khác bị thua lỗ. Quy định này gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Quy định không được lấy lợi nhuận từ kinh doanh bất động sản để bù trừ cho các hoạt động khác bị thua lỗ không phù hợp với Luật Đầu tư 2014.
Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2013 ghi rõ, thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản phải xác định riêng để kê khai nộp thuế.
Còn theo Nghị định 218 của Chính phủ, Thông tư 78 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, trường hợp trong các kỳ tính thuế trước, doanh nghiệp đang bị lỗ thì phải chuyển lỗ tương ứng với các hoạt động có thu nhập và được lưu ý là không bao gồm thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng, quy định này không còn phù hợp khi Luật Đầu tư năm 2014 có nội dung đổi mới là nhà đầu tư được quyền thực hiện hoạt động đầu tư, kinh doanh trong các ngành, nghề mà pháp luật không cấm. Theo đó, một doanh nghiệp có thể tự do kinh doanh đa ngành nghề.
Ông Phạm Đức Toản, Tổng Giám đốc Công ty bất động sản EZ Việt Nam phân tích, một doanh nghiệp hoạt động đa ngành thường có ngành lãi và có ngành phải bù lỗ, có thời điểm ngành này lỗ, ngành kia lãi. Quy định hiện hành không cho phép chuyển đổi lãi từ việc kinh doanh bất động sản để bù lỗ cho lĩnh vực khác gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc hạch toán lợi nhuận.
“Có những mảng hoạt động đầu tiên lỗ, đầu tư trong thời gian dài. Ví dụ như một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, làm thêm lĩnh vực nông nghiệp, thì biên độ lợi nhuận trong lĩnh vực nông nghiệp thấp, mức đầu tư tương đối lớn, thời gian để thu hồi vốn tương đối lâu. Mảng bất động sản thì biên độ lợi nhuận cao hơn. Lấy lợi nhuận của mảng bất động sản để bù trừ cho mảng nông nghiệp là điều hoàn toàn hợp lý. Bây giờ mảng nông nghiệp lỗ, lợi nhuận thấp, mảng bất động sản lãi thì hạch toán thế nào, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp ra sao? Chả lẽ lại tách riêng lợi nhuận của bất động sản còn trong khi các mảng khác lại lỗ”, ông Toản nêu ví dụ.
Quy định trên đã được áp dụng cách đây nhiều năm, nhằm tách riêng hoạt động kinh doanh bất động sản ra khỏi các hoạt động sản xuất, kinh doanh khác. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán, bất động sản sốt nóng trước đây, Nhà nước ban hành chính sách đó là phù hợp để quản lý chặt chẽ về thuế, tránh tình trạng doanh nghiệp thu lợi nhuận không chính đáng từ những hoạt động không phải lĩnh vực kinh doanh chính.
Tuy nhiên, sau thời gian chìm lắng, đóng băng, thị trường bất động sản đã dần hồi phục. Theo khảo sát, các tập đoàn đa ngành nghề, trong đó bất động sản là ngành kinh doanh mũi nhọn đang là hướng đi của rất nhiều doanh nghiệp.
Theo Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Công ty luật Basico, quy định cấm chuyển lãi kinh doanh bất động sản hiện đã “lỗi thời”, không chỉ gây cản trở cho doanh nghiệp, mà còn vô lý. Nếu hoạt động kinh doanh bất động sản có lãi nhưng nhiều lĩnh vực khác lại lỗ lớn, thì kết quả chung là doanh nghiệp bị lỗ mà vẫn phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, thậm chí nộp rất nhiều.
“Thuế thu nhập doanh nghiệp phải là thuế thực lãi mới phải nộp. Nếu hạch toán, quản lý theo cách này thì rất bất cập, doanh nghiệp không điều tiết được hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, không phản ánh thực chất kết quả hoạt động kinh doanh, nguy hiểm nhất là không có lãi vẫn phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Đến bây giờ cần phải thay đổi, đó không phải là vấn đề gì quá đặc biệt cần phải quản lý theo cách như thế. Không có bất cứ lý do gì để cần phải duy trì cách tính riêng đối với bất động sản. Cần coi như một loại hàng hóa bình thường trong toàn bộ các sản phẩm của doanh nghiệp”, Luật sư Trương Thanh Đức chỉ rõ.
Theo quy định, doanh nghiệp được bù trừ lỗ, lãi khi hạch toán các ngành nghề kinh doanh với nhau. Nhưng đối với doanh nghiệp có kinh doanh bất động sản, thì việc bù trừ lỗ, lãi lại chỉ được thực hiện 1 chiều trong cùng 1 đơn vị. Như vậy, nếu 1 doanh nghiệp lãi 50 tỷ đồng trong hoạt động bất động sản, nhưng bị lỗ 10 tỷ đồng ở hoạt động khác, thì không được chuyển vào phần bị lỗ để chỉ tính thuế thu nhập doanh nghiệp trên 40 tỷ đồng, mà vẫn phải tính thuế với riêng phần lãi 50 tỷ từ bất động sản.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM cho rằng, đây là một đối xử không công bằng đối với doanh nghiệp có kinh doanh bất động sản.
“Cần đối xử một cách công bằng đối với doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh bất động sản như các hoạt động kinh doanh khác, điều này cũng đúng như rất nhiều doanh nghiệp hoạt động kinh doanh đa ngành. Như vậy thì mới tạo được một môi trường kinh doanh bình đẳng, tạo một sân chơi công bằng cho tất cả các nhà đầu tư tham gia trong nền kinh tế”, ông Châu chỉ rõ.
Tại hội nghị giữa Thủ tướng với doanh nghiệp ngày 29/4 vừa qua, Hiệp hội bất động sản TP HCM đã kiến nghị Thủ tướng xem xét thay đổi quy định này để doanh nghiệp được bù trừ lãi từ chuyển nhượng bất động sản với lỗ từ hoạt động sản xuất kinh doanh khác.
Nhiều chuyên gia đánh giá, bất động sản cũng không phải là lĩnh vực đặc thù như khoáng sản, vì thế quy định này cần được xem xét lại cho phù hợp với thực tiễn, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp cũng như tạo cơ sở giải quyết những vướng mắc trong xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ xấu.
Theo VOV
